vasael.ir

به گزارش وسائل، تربیت و حکومت هر دو فعالیت هدف‌مندی است میان مربی و متربی و حاکم و مردم جریان دارد، و دارای اصول و روش‌های مناسب و فعالیت‌های مطلوب در تعامل با یکدیگرند.

با توجه به ضرورت هر کدام، حکومت و تربیت همواره با یکدیگر در ارتباط و تعامل است. حکومت هیچ وقت از تعلیم و تربیت نه تنها بی‌نیاز نبوده، بلکه اهمیت و ضرورت تعلیم و تربیت باعث دوام و استقرار و پیشرفت حکومت‌ها گردیده است. به همین سبب حکومت‌ها هیچ‌گاه از کنار مسأله تعلیم و تربیت به آسانی عبور نکرده‌اند.

در نظام اسلامی، حکومت یکی از عوامل تکامل و تربیت انسان محسوب می‌شود و مجریان و کارگزاران آن وظیفه‌ای جز خدمت و هدایت جامعه ندارند.

حکومت اسلامی به عنوان یک نهاد و مجری برنامه‌ها و اهداف انبیاء و اولیای الهی است که در صحنه‌های مختلف زندگی و عرصه‌های گوناگون فعالیت انسان، حضور فعال و انکار ناپذیر دارد.

واژه های کلیدی مقاله

در این مقاله، سه واژه مهم به کار رفته است. واژه اول حکومت است که به عنوان یک نهاد برتر و فوق نهادها، دارای اصول و مبانی، قلمرو و اختیارات است که به هر کدام اشاره‌ای رفته است. از آنجایی که کارکرد و نقش حکومت اسلامی در تربیت مطرح است، گذری بر اوصاف کارگزاران شده است تا اولین شرط در ایفای نقش، وجود افراد لایق در ارگان‌ها و نهادها باشد.

واژه دوم، تربیت است که پس از معنا و مفهوم شناسی، از موضوع، اصول و روش و اهمیت آن سخن گفته شده است. به دنبال آن ارتباط دو واژه حکومت و تربیت در موضوع، اهداف، اصول و روش‌ها مورد نظر قرار گرفته است.

وظیفه حکومت در تعلیم و تربیت جامعه

اهمیت و ارزش تعلیم و تربیت تا آنجاست که همه دولت‌ها و حکومت‌ها به آن، اهمیت و ارزش قائل‌اند و برای توسعه و گسترش آن در جامعه، اهداف و روش‌هایی را اتخاذ می‌کنند.

حکومت اسلامی که تعلیم و تربیت جامعه، یکی از مهم‌ترین وظائف و مسئولیت آن است، اهدافی را در تعلیم و تربیت دارد که به آن اشاره رفته است. لاجرم، در اهداف حکومت اسلامی با دیگر حکومت‌ها، تفاوت‌هایی وجود دارد که در این مقاله به طور اختصار به آن اظهارنظر شده است.

واژه سوم، انسان است که دو واژه حکومت و تربیت در ارتباط و تعامل با او به وجود می‌آیند. موضوع تربیت و حکومت، انسان است. حکومت‌ها از میان و توسط انسان‌ها و برای آنان به وجود می‌آیند. تربیت، برای رشد و تکامل انسان صدق می‌کند.

هدف اصلی حکومت  تربیت

هدف هر دو یعنی هم حکومت و هم تربیت، رشد و تعالی انسان و رساندن او به کمال و هدایت است. برای آن که انسان به راه راست سیر کند و راه تکامل و تعالی را طی کند، باید از شیوه و روش‌هایی استفاده کرد، تا با استفاده از آن روش‌ها و شیوه‌ها، راه رساندن جامعه به مقصد و منزل رشد و تعالی را هموار سازد.

برای این که انسان در مسیر صحیح و راه مستقیم باقی بماند و افرادی که از آن منحرف می‌شوند، برای بازگرداندن آنان، روش‌هایی را در این مورد باید به کار گرفت که به برخی از آنها اشاره شده است. و در پایان، به نقش و وظائف برخی از نهادها و موسسه‌هایی که به طور مستقیم و غیر مستقیم، وظائف و مسوولیت تربیتی دارند، اشاره شده است.

هر کدام از این نهادها و موسسه‌ها، نقش مهم و سرنوشت سازی در ابعاد گوناگون تعلیم و تربیت دارند که با توجه به محدودیت زمانی و موضوعی این نوشته، بررسی و تحلیل هر کدام از آنها نیاز به زمان بیشتر و موضوع جداگانه و نویسنده توانا دارند.

این پایان نامه توسط محمد نبی عارفی نوشته شده، دکتر موسوی نسب، استاد راهنما، محمد جعفر حسینیان، استاد مشاور این پایان نامه هستند./909/422/ح

منبع: جامعه المصطفی با تصحیح

فهرست تفصیلی این پایان نامه

بخش اول

طرح تحقیق

بیان مسأله

اهمیت تحقیق

سؤالات تحقیق

اهداف تحقیق

روش تحقیق

فصل اول/ کلیات

مفهوم حکومت 

تفاوت حکومت و دولت

مفهوم حکومت اسلامی

اصول و مبانی حکومت اسلامی

اصل توحید

اصل کرامت انسانی

اصل مساوات

اصل اخوت

اصل آزادی

اصل اطاعت

قلمرو و اختیارات حکومت اسلامی

قلمرو و اختیارات حکومت اسلامی از نظر امام خمینی

شرائط و اوصاف کارگزاران حکومت اسلامی

تقوا

زهد و ساده زیستی

عزت نفس

دانش

دور اندیشی (عاقبت نگری)

شایسته سالاری

فصل دوم/ مفاهیم

مفهوم تربیت

موضوع تربیت

اهداف تربیت

مبانی تربیت

اصول تربیت

روش‌های تربیت

تفاوت تعلیم و تربیت

اهمیت تعلیم و تربیت

بخش دوم

فصل اول/ ارتباط حکومت با تربیت و نهادهای تربیتی

خانواده

خانواده به عنوان سیستم

خانواده به عنوان معلم و الگو

خانواده به عنوان کانون محبت و امنیت

خانواده به عنوان تأمین کننده تمایلات باطنی کودک

تعامل و ارتباط حکومت و خانواده در تعلیم و تربیت

وظایف حکومت دربارة خانواده

مدرسه

مدرسه و وظایف مدرسه

ارتباط بین خانه و مدرسه

وظایف حکومت و مدرسه

دانشگاه

ورزشگاه‌ها و باشگاه‌های ورزشی

فصل دوم/ تفاوت اهداف حکومت اسلامی با دیگر حکومت‌ها

اهداف حکومت اسلامی در تعلیم و تربیت

الف- اهداف ایمانی و اخلاقی

ب- اهداف پرورشی

ج- اهداف علمی و فرهنگی

د- اهداف اجتماعی

ه- اهداف سیاسی

و- اهداف نظامی و دفاعی

ز- اهداف اقتصادی

بخش سوم

فصل اول/ روش‌های حکومت اسلامی در تعلیم و تربیت

خطابه

انگیزه و اهداف خطابه

نقش خطبه‌های نماز جمعه و نماز عید

موعظه

نقش موعظه در تربیت

ویژگی‌های تأثیرگذاری موعظه

مسئولیت حکومت اسلامی در موعظه

امر به معروف و نهی از منکر

مسوولیت و وظیفه حکومت اسلامی در فریضه امر به معروف و نهی از منکر

نظارت و مراقبت

تشویق و تنبیه

نقش و فایده تشویق

موارد تشویق

موارد تنبیه

آداب تنبیه

تکریم

عفو و چشم پوشی

موارد عفو

رفق و مدارا

الگو بودن و الگوسازی

نقش الگو در تربیت

مقاوم سازی (توجه به نسل جوان)

فصل دوم / ابزار و عوامل حکومت در توسعه و گسترش تعلیم و تربیت

وزارت آموزش و پرورش

وزارت ارشاد اسلامی

سازمان تبلیغات اسلامی

قوه قضائیه

زندان

پلیس

شهرداری‌ها

سازمان تربیت بدنی

وزارت کار

وزارت بهداشت و درمان

وزارت محیط زیست

نیروهای مسلح

وزارت کشاورزی

نهضت سواد آموزی

کمیته امداد امام خمینی

رسانه‌های جمعی

خاتمه

جمع بندی

طرح‌های پیشنهادی

منابع